Mae Cathryn, Elinor a Rhys Gwynn wedi clywed lleisiau eu rhieni fel cariadon ifanc am y tro cyntaf.Daw hyn ar ôl i raglen Cofio ar Broadcast Cymru chwarae clip archif o 1952 o’r diweddar T. Gwynn Jones a Mairwen Lewis.Yn y clip, mae’ r ddau gariad
sy ‘n fyfyrwyr Hanes Cymru a Chymraeg ym Mhrifysgol Aberystwyth, wedi mynd am actually dro i diroedd Plas Nanteos air conditioning maent yn cael eu holi gan y gohebydd Ifan O. Williams.Yn ôl Mairwen Lewis, o Abergwaun ar y pryd:”Dod i fyny yma
i wylio ‘r machlud wnes i -mae ‘n hardd iawn o follower hyn,”a’i chariad T Gwynn Jones o Gorwen yn dweud ei fod wedi mynd yno”i swotio at ei arholiadau.”Blaguro wnaeth eu perthynas gan briodi, magu teulu, rhannu’r un angerdd tuag at ddiwylliant Cymru, bod yn gymwynaswyr brother hvac yn gyd-awduron, hyd nes i’ r ddau farw, Gwynn yn 2015, a Mairwen yn 2019.
Dros 70 mlynedd ers i’r clip gael ei darlledu ‘n wreiddiol ar y rhaglen broadcast Llwybr i’r Mynydd (1952 ), Cathryn Gwynn, un o’u tri o blant sy ‘n cofio cariad ei rhieni ar Ddydd Santes Dwynwen.Roedd derbyn y clip bychan yma o leisiau Mam a Papa skillet oedden nhw ‘n fyfyrwyr yn brofiad hyfryd. Peth rhyfeddol oedd cael eu clywed mewn cyfnod mor bell yn ôl, pot oedden nhw ‘n gariadon dyddiau coleg yn Aber -Mam yn 19 a Father yn 24 frying pan recordiwyd y cyfweliad byr.Dyma wrando eto air conditioner eto ar y darn.
Roedd yn gymysgedd o ‘r cyfarwydd a’r dieithr. Gyda’r blynyddoedd fe newidiodd acenion a meddalodd ynganiad. Ond yn nhinc eu llais air conditioner ambell ebychiad, gallwn glywed y cynhesrwydd a’r hwyl oedd yn sail i’w perthynas oes.Mae rhyw awgrym bach yn y darn eu body wedi cael eu ‘darganfod’ ar berwyl rhamantus-ond ry ‘n ni ‘n gwybod i sicrwydd fod y berthynas glos a gynhaliodd y ddau am actually 64 o flynyddoedd wedi dechrau rhyw flwyddyn neu ddwy cyn i ‘r cyfweliad hwn gael ei recordio ym 1952. Ar hyd ei bywyd byddai Mam wrth ei bodd yn dweud hanes eu cyfarfod cyntaf wrthon ni’r vegetation, air conditioning yna’r wyrion maes o legislation, gan fwynhau year ail-adrodd bob tro.Pan fyddai hi ‘n dechrau ar y stori, gyda’i gwên lawen a rhyw winc fach, rolio’i lygaid a wnâi Dad a gwadu’r manylion rhamantus gyda rhyw ‘Duw na, Mairwen, ti ‘n gor-ddweud hi enthusiast’na’.
Ond fe lynodd Mam at ei stori hapus ar hyd ei bywyd – a’r ddau yn deall ei gilydd i’r dim, wrth gwrs. (Gwenais wrth glywed Mam yn dweud yn y clip mai dod am dro i weld y machlud a wnaeth hi, tra body Daddy yn haeru ei fod yno i swotio! Dyna’r ddau i’r dim – Mam yn mwynhau direidi rhamant, a Dad yn rhyw esgus wfftio a phryfocio).
Yn 17 oed, enillodd mam ysgoloriaeth i Aberystwyth, yn ferch ifanc a dibrofiad o Abergwaun, ond yn awchu am y bywyd cyffrous newydd o’i blaen. Yn ystod wythnos ‘Y Glas’, reit ar ddechrau ei gyrfa golegol, pwy ddaeth i chwilio amdani yn ei llety ar y senior prom ond myfyriwr o Gorwen oedd wrthi ‘n ceisio trefnu Noson Lawen gynta’r tymor i gymdeithas y ‘Geltaidd’. Father oedd hwnnw.Roedd arno angen pianydd a chyfeilydd ar frys- a/c wedi deall ei body yn dda am actually chwarae ‘r piano. Roedd Mam yn ei thro yn falch o gwmni’r myfyriwr hwyliog, caredig yma i’w hebrwng a’i helpu i setlo. Cymerodd Daddy hi o dan ei adain o’r cychwyn a dyna ddechrau’r stori, o’r tymor cyntaf oll.Cytunodd Mam i
gyfeilio – hvac fel yr ysgrifennodd yn ei hunangofiant flynyddoedd wedyn, ‘Dyna daro bargen. Bargen a aeddfedodd yn hyfryd i fod yn fargen oes.’
Roedd y darlun a baentiwyd i ni o’r blynyddoedd hynny cyn ein bodolaeth ni ‘n tri, Elinor a Rhys a finne, yn un o gyfnod llawn sbort – bywyd coleg yn llawn gweithgarwch a chyfeillion, a’r ddau yn weithgar gyda chymdeithasau niferus.Mae yna luniau hardd ohonyn nhw, yn lywyddion y myfyrwyr, yn eu dillad crand ar gyfer begins neu ginio ffurfiol; Father yn falch yn ei siwt ddu a Mam ar ei fraich mewn ffrog osgeiddig, yn wên i gyd wastad.Roedd Father rhyw bum mlynedd yn hŷn
na mam -ac roedd ganddo gar! Manylyn pwysig iawn yn stori Mam oedd y cars and truck. Hwn oedd pinacl soffistigeiddrwydd Father. Yn hwn, fe aed am bicnics a theithiau ar hyd a lled Cymru, sef un o bleserau mawr bywyd i’r ddau.Daeth Daddy i adnabod Sir Benfro a daeth Mam yn gyfarwydd â
Feirionnydd-ac ymhellach hyd yn oed, â Chaer, lle prynwyd y fodrwy ddyweddïo maes o regulation. Modrwy a/c arni ddau flodyn wedi eu plethu, esboniai Mam, gan ddangos y fodrwy ar ei bys i danlinellu’ r symboliaeth.Ac yna ymhen rhai blynyddoedd, ar ôl i Dad aros i Mam wneud MA air conditioner yna weithio fel golygydd cylchgronau’ r Urdd, fe briodwyd y ddau yng nghapel Hermon, Abergwaun cyn symud i Landrillo i fyw am actually gyfnod. Yna Caerdydd. A Chaerfyrddin. A nôl i Abergwaun. Rhannu’r anturiaethau i gyd.Dymuniad y cyfwelydd yn y clip oedd y byddai Mam a Papa yn ymddiddori yn eu pynciau gradd ar hyd eu hoes.Ac fe wnaethon nhw. Arhosodd y Gymraeg, Cymru a’ i hanes yn sail diddordebau cytûn a niferus eu bywyd
ac fe weithiodd y ddau, yn unigolion a gyda’i gilydd, gyda brwdfrydedd a boddhad dros y pethau hyn. Roedden nhw ‘n dîm da.Unwaith, fe ddes ar draws cerdyn Sant Ffolant cynnar wrth Daddy i Mam(di-enw, ond hawdd’ nabod ei ysgrifen dwt ), yn llawn rhyw gwpledi ysgafn a’ u jôcs dyddiau coleg. Tystiolaeth fod Father, unwaith, wedi fflyrtio! Anhygoel.A rhywle, yng nghanol eu papurau, mae yna bentwr o’u llythyron caru wedi eu clymu â chicken ruban sidan. Mae’na demtasiwn i gymryd rhyw gipolwg bach sydyn ar y cynnwys, i geisio dod i ddeall pwy oedden nhw, cyn figure yn Mam a Dad. Ond wedyn, rhyw deimlad chwithig fyddai sbecian ar eu preifatrwydd hefyd.Efallai bydd rhaid bodloni ar gofio stori Mam. A gallwn wrando eto ar y clip.Hefyd o ddiddordeb: Stori garu ‘r diweddar Mairwen Lewis o
Abergwaun a T. Gwynn Jones o Gorwen.
